ၿမန္မာမ်ား ေခၚဆိုေသာ “ရခိုင္” လူမ်ိဳး | ေဌးလြင္ဦး

ၿမန္မာမ်ား ေခၚဆိုေသာ “ရခိုင္” လူမ်ိဳး | ေဌးလြင္ဦး

ယေန႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟု ေခၚတြင္ေသာ အရပ္မွ ဗမာစကားေျပာ လူမ်ိဳးအား ဗမာမ်ားက ရခိုင္လူမ်ိဳးဟု ေခၚဆို သည္။ စကိုင္းထူပါရံု မုခ္၀ ေက်ာက္စာ အရ- ပန္းဆက္ ရသည့္ ေတာ သား ေက်းကၽြန္မ်ိဳး (ေက်းကၽြန္ ဆိုသည္ မွာ ပေဒသရာဇ္မင္းမ်ား လက္ထက္၌ ၀န္ထမ္း ကိုေခၚျခင္းျဖစ္သည္) ဟု မွတ္တမ္းေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္ ထို မတိုင္မွီကပင္ ရခိုင္ေဒသသို႔ ယခု ရခိုင္ လူမ်ိဳးဟု ခံယူထားသူမ်ား ေရာက္ရွိသည့္ အေထာက္အထားမ်ား ရွိေန သည္။ ၎တို႔အား ရခိုင္ေဒသရွိ မူလဘူတ လူမ်ိဳးတို႔က ရကၡဳ ဟုေခၚတြင္ေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္တင္ျပသည့္ ရခိုင္ သမိုင္း (၂) တြင္ ေဖၚျပၿပီး ျဖစ္သည္။

ဗမာဟု မည္တြင္လာမည့္ လူမ်ိဳးသည္ ပ်ဴလူမ်ိဳးကို အေျခခံလွ်က္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္း သားေပါင္း စံုမွ ေရာ ႁပြန္း၍ ကျပား ျဖစ္သြားေသာ လူမ်ိဳးႀကီး တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ ထို ဗမာဟု မခံယူမွီ (ေအဒီ ၁၁ ရာစု မတိုင္မွီ) ကတည္းက သိရိေခတၱရာ ပ်ဴႏိုင္ငံမွ သြန္းလုပ္ခဲ့သည့္ ဒဂၤါး မ်ားႏွင့္ ေအဒီ ၇ ရာစုမွ ရခိုင္ ေရွးေဟာင္းဒဂၤါးတို႔မွာ တူညီေနေၾကာင္းကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာအင္ပါယာဟု မျဖစ္တည္မွီကတည္းကပင္ ဗမာ ျဖစ္လာမည့္ ပ်ဴလူမင္းမ်ားမွ မူလဘူတ ရခိုင္ႏိုင္ငံငယ္သို႔ လႊမ္းမိုးခဲ့ဟန္ ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၎သည္ပင္ မူလဘူတ ရခိုင္ သမုိင္းထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀- မွ ၂၅၀၀ ခန္႔ ေနာက္က်ေနေပသည္။

ဗမာမ်ားထက္ ေရွးက်စြာ ေနျပည္ေတာ္ထူေထာင္ခဲ့ေသာ မြန္လူမ်ိဳးတို႔အား ဗမာမ်ား မွ ေအာင္ႏိုင္ လွ်က္ ျမန္မာ ျပည္ေအာက္ပိုင္း မြန္ေဒသမ်ားအား ျမန္မာမႈျပဳခဲ့ေသာ္လည္း မူလမြန္လူမ်ိဳး တို႔မွာ အနည္းႏွင့္ အမ်ား တည္ရွိ ေနသကဲ့သို႔- ယခု ရခိုင္နယ္ဟု ေခၚတြင္ေနသည့္ ေဒသသို႔ ယကၡ (ရကၡ) ေခၚ ေရွးေဟာင္း ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ ေရာက္လာခဲ့ေသာ္လည္း ေရွးေဟာင္းမူလဘူတ လူမ်ိဳးတို႔မွာ အၿပီးတိုင္တိမ္ေကာ ပေပ်ာက္သြားျခင္း မဟုတ္ ေပ။ အခ်ိဳ႔မွာ ကျပားမ်ား ျဖစ္လွ်က္ အသားမဲ၊ ႏွာတံသြယ္၊ မ်က္ခံုးေကာင္းသည့္ (ျမန္မာမ်ားအျမင္ ကုလား ဆင္) ရခိုင္အမည္ခံ လူဦးေရမွာလည္း ေျမာက္မ်ားစြာ ျဖစ္လာသကဲ့သုိ႔- မူလဘူတ လူမ်ိဳးမ်ားမွာလည္း တည္ရွိ ေနၿမဲသာ ျဖစ္ေပသည္။

ထိုအရပ္ေဒသမွ ေဒသခံမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ႏိုင္ငံေတာ္အား သမိုင္းစဥ္ဆက္ ရခုိင္ႏိုင္ငံေတာ္ ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ သည့္ အေထာက္အထားကို မေတြ႔ရေပ။ ျမန္မာမ်ား၌ ပုဂံေခတ္၊ ပင္းယေခတ္၊ အင္း၀ေခတ္- စသည္ျဖင့္ ရွိၿပီး ပုဂံမင္းဆက္၊ ပင္းယမင္းဆက္၊ အင္း၀မင္းဆက္၊ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္၊ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ မ်ား အျဖစ္ျဖင့္ သာခံယူသကဲ့သို႔- ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီ၊ ေလးၿမိဳ႔၊ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ ရာ ေဒ သျဖစ္လွ်က္- ၎ ေဒသကို ျမန္မာမ်ားက ရခိုင္နယ္ဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆံုးေသာ ရခိုင္မင္းဆက္မ်ားကမူ အာရ္ကန္ႏိုင္ငံဟုသာ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍- ရခိုင္မင္းဆက္ထံမွ အာဏာ သိမ္းယူလိုက္ေသာ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာမွ ထိုေဒသအား အာရ္ကန္ Arakan ဟုသာ ဆက္လက္ မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ျခင္း၊ ေခၚဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္သည့္ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ပါတီအားလံုးမွလည္း မိမိတို႔၏ ပါတီမ်ားအား Arakan အမည္ နာမျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ၾကသည္၊ ခံယူခဲ့ၾကေပ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ေျမပံု၌လည္း ၁၉၉၆ မတိုင္မွီထိ ထိုေဒသအား Arakan ဟု သာေဖၚျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါေသာ္ ကား Rakhine ဟု ျဖစ္ခဲ့ရေခ်ၿပီ။ ေနာင္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ၌ Arakan အမည္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေတာ့ မည္မွလည္း ေသခ်ာေနေပသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ရွိထိ Arakan League for Democracy (ALD). Arakan Liberation Party (ALP) စသည္တို႔က Arakan ဟူေသာ အမည္ေပၚ၌ သက္ေသခံ ရပ္တည္လွ်က္ ရွိေနေသးေပသည္။

သို႔ျဖစ္လွ်င္- ယေန႔အခါ၌- ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးႏွင့္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အေပါင္းမွ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး အား Arakan ဟု အသိအမွတ္ျပဳ ေခၚဆိုေနသူမ်ားမွာ မည္သူမ်ား ျဖစ္ပါသနည္း- ရိုးသားစြာ ဆင္ျခင္ေစ လိုသည္။ မည္သည့္ ရခိုင္တစ္ဦးကိုမွ် Arakan ဟု မေခၚဆိုပါ။ “ရုိဟင္ဂ်ာ”မ်ားကိုသာ Arakan အာရ္ကန္ ဟုေခၚေၾကာင္း ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။ Arakan အား ေရွးေဟာင္းဗမာ (ရခိုင္) လူမ်ိဳးမင္းဆက္မ်ားက သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာမ်ားက ရခိုင္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ရာနယ္-ဟု သတ္မွတ္ေသာ္လည္း- မူရင္း Arakan မွာ ေရွးေဟာင္း ဗမာလူမ်ိဳး မဟုတ္ေၾကာင္း ထိန္၀ွက္ဖံုးကြယ္၍ မရႏိုင္ေသးေပ။

ထို႔ျပင္- ေရွးေဟာင္း ျမန္မာသမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ “ရိုဟင္ဂ်ာ”ဟူသည့္ အမည္နာမအား မွည့္တြင္ ထားျခင္း မရွိသည္ျခင္းဟူသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအား လက္ရွိ ျမန္မာဧရိယာအတြင္းမွ ပယ္ဖ်က္ပစ္ရန္ လံုေလာက္ေသာ အေၾကာင္း မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာမင္းအဆက္ဆက္ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ လူမ်ိဳးအားလံုး၏ အမည္နာမမ်ား၊ သမိုင္းေနာက္ခံမ်ား၊ ဘာသာစကားမ်ားအား စနစ္တက် သုေတသနလုပ္၍ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ ျခင္းလည္း မရွိေပ။ Arakan ႏိုင္ငံေတာ္အား ရခိုင္ ဟုသာ ၿခံဳငံုေခၚ ဆိုခဲ့၍- ထိုရခိုင္အား သိမ္းပိုက္စဥ္- မဟာ ျမတ္မုနိဆင္းတုေတာ္ႀကီးအား ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ရာ၌ ဘု ရားေစာင့္ လူမ်ိဳး ဟု ေခၚသြားသူမ်ားမွာလည္း “ရိုဟင္ ဂ်ာ” စကားေျပာ လူမ်ိဳး ဗုဒၶဘာသာ မ်ား၀င္မ်ား သာ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုလူမ်ိဳးအႂကြင္းအက်န္မ်ား ယေန႔ထိတိုင္ ရွိ ေနေသးေပသည္။ ရခုိင္မွ စစ္သံု႔ပန္း အျဖစ္ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး ဗမာတပ္မေတာ္၌ စစ္သည္မ်ား အျဖစ္ခန္႔အပ္ ေသာ သူမ်ားမွာလည္း- မြတ္ဆ လင္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔အား ကမန္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု တစ္ထစ္ခ်ေျပာဆို ၍ မရႏိုင္ေပ၊ ကမန္ မ်ား ျဖစ္ လွ်င္ ကမန္ ဟုသာ အမည္တြင္ေစရမည္ ျဖစ္သည္။ ရခိုင္နယ္မွ မြတ္ဆလင္မ်ား သာ ျဖစ္သည္ဟူသည့္ အခ်က္မွာ ေသခ်ာေသာ အခ်က္ ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိုစစ္သည္တို႔အတြက္ ၀တ္ျပဳ ေက်ာင္းေဆာင္ မ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္- ယေန႔တိုင္ထိ၊ ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ ၿမိဳ႔မ်ား၌ ရခိုင္ဗလီ ဟူ ေသာ အမည္နာမမ်ားျဖင့္ တည္ရွိေနျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုဗလီမ်ားမွာ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္မွသာ အဂၤလိပ္ ေခတ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ရခိုင္မြတ္ဆလင္မ်ား ထိုးေဖါက္ ၀င္ေရာက္လာ၍ တည္ေဆာက္ ခဲ့ျခင္း မ်ား မဟုတ္ဘဲ ဗမာဘုရင္မ်ား လက္ထက္မွပင္ ဗမာစစ္တပ္မွ စစ္သည္ေတာ္မ်ား အတြက္ တည္ေဆာက္ ေပးခဲ့ ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပသည္။

ထိုသို႔ ဗမာဘုရင္မ်ား လက္ထက္ကပင္ ျမန္မာမ်ား ေခၚဆိုခဲ့ေသာ “ရခိုင္” ဟူသည္မွာ- ရခိုင္ နယ္ရွိ လူမ်ိဳးစံု ဘာသာစံု အား ေခၚခဲ့ေသာ အမည္နာမျဖစ္၍- ယခု အခါတြင္မွ ေရွးေဟာင္းဗမာစကားေျပာ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ မ်ားကသာ မူပိုင္ဆြဲလိုက္ျခင္းမွာ မတရားမႈ တစ္ခုအား က်ဴးလြန္လိုက္ျခင္း သာ ျဖစ္ေတာ့ သည္။ ထို႔ ထက္မက “ရိုဟင္ဂ်ာ”စကားအား တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် မတတ္၊ အသိဘဲလွ်က္ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ ဆက္က ပင္ ဗမာ စကား သို႔မဟုတ္ ေရွးေဟာင္းဗမာ (ရခိုင္)စကားကိုသာ ေျပာဆိုသည့္ လူမ်ိဳးမ်ားထဲမွ မြတ္ဆလင္မ်ားကိုလည္း ရခိုင္မွန္လွ်င္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မရွိဟု အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ လူမ်ိဳးအ မည္ေဖ်ာက္ခံရျခင္း သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံ ျခားသား အျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းတို႔မွာလည္း မတရားမႈ သာ ျဖစ္ေတာ့ သည္။

(ဤသမိုင္းေၾကာင္းမ်ားအား ေဖၚျပျခင္းမွာ သမိုင္းမွန္အား သမိုင္းသေဘာတ ရားျဖင့္ ေလ့လာႏိုင္ရန္ သာ ျဖစ္၍ ခြဲထြက္ေရးမူတို႔အား အားေပးျခင္း လံုး၀ မဟုတ္ပါ။ ကၽြႏ္ုပ္သည္ မတရားမႈတို႔အား လံုး၀ လက္မခံေသာ္လည္း ခြဲထြက္ေရးမႈဟူသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးမရွိ၊ လူထုအတြက္ အက်ိဳးမရွိ၊ အနာဂါတ္ မ်ိဳးဆက္အတြက္ အက်ိဳး မရွိဟုသာ ခံယူထားသူ ျဖစ္သည္။)

ေဌးလြင္ဦး